System Restore یکی از ویژگی های ویندوز است که می تواند به رفع برخی مشکلات کامپیوتر کمک کند. در این مطلب نحوه کار، راه اندازی و استفاده از این ویژگی در ویندوز 10 را توضیح می دهیم. البته این دستورات برای ویندوز 7 و 8 نیز تقریبا مشابه است.

System Restore چیست؟

بعضی اوقات مشکلاتی در سیستم مانند مشکلات نرم افزاری و یا خراب شدن درایورها رخ می دهد. در این مواقع System Restore این امکان را به شما می دهد که تنظیمات ویندوز را به وضعیت قبلی آن بازگردانید.

این کار بیشتر اوقات توسط" نقاط بازیابی" صورت می گیرد. نقاط بازیابی شامل عکس هایی از فایل های سیستم، فایل های برنامه های خاص، تنظیمات رجیستری و درایورهای سخت افزاری می باشد. هر زمانی که بخواهید می توانید یک نقطه بازیابی ایجاد کنید، هرچند ویندوز به صورت اتوماتیک یک نقطه بازیابی را در آخر هر هفته ایجاد می کند. هچنین می توانید نقطه بازیابی را درست قبل از رویدادهای بزرگ سیستم، مانند نصب یک درایور جدید، برنامه و یا اجرای بروزرسانی ویندوز ایجاد کنید.

سپس اگر مشکلی پیش بیاید؛ می توانید System Restore را اجرا کرده و سیستم را به وضعیت اخیر بازگردانید. و بدین ترتیب تنظیمات سیستم، فایل ها و درایورها سیستم به حالت قبل باز می گردند.

این کار می تواند در هنگام عیب یابی برخی مشکلات بسیار مفید باشد. به عنوان مثال، اگر درایوری که نصب کرده اید کامیپوتر را ناپایدار ساخته و بخواهید آن را حذف کنید. با این حال، در برخی موارد درایور ممکن است به درستی حذف نشود و یا در هنگام حذف به فایل سیستم شما آسیب برساند. اگر از System Restore استفاده کنید و یک نقطه بازیابی که قبل از نصب درایور ایجاد شده را انتخاب کنید؛ می توانید فایل های سیستم را قبل از رخ دادن هر گونه مشکلی به حالت قبلی باز گردانید.

Windows Restore همچنین می تواند برای تعمیر آسیب های ناشی از برنامه هایی که درست کار نمی کنند و یا مشکلات ناشی از بروزرسانی ویندوز واقعا مفید باشد. گاهی اوقات، برنامه و بروزرسانی ها می توانند منجر به مشکلاتی در دیگر برنامه ها و یا حتی اجزای سیستم شود و با استفاده از این ویژگی می توان مشکل را اصلاح کرد.

چگونه System Restore فایل های شخصی را تحت تاثیر قرار می دهد؟

System Restore با بک آپ گرفتن متفاوت است و تنها بر روی سیستم ویندوز کار می کند. در واقع System Restore کپی های قدیمی از فایل های شخصی شما را ذخیره نمی کند. همچنین فایل های شخصی شما را در حین تعمیر حذف و یا جایگزین نمی کند. بنابراین همیشه سعی کنید از یک روش پشتیبان گیری خوب برای فایل های شخصی خود استفاده کنید.

چگونه System Restore بر روی برنامه ها تاثیر می گذارد؟

هنگامی که کامپیوتر را به نقطه بازیابی قبلی بازگردانید، هر برنامه ای که پس از ایجاد این نقطه نصب کرده اید، حذف خواهد شد. اما برنامه هایی که زودتر نصب شده اند در جای خود باقی می مانند و همچنین برنامه هایی که بعد از ایجاد نقطه بازیابی حذف شده اند، بازخواهند گشت. از آنجایی که System Restore تنها انواع خاصی از فایل ها را بازیابی می کند، برنامه هایی که بازیابی می شوند اغلب کار نمی کنند، و یا حداقل تا زمانی که دوباره اینستلر آنها را اجرا کنید به درستی کار نخواهند کرد.

ویندوز این امکان را برای شما فراهم ساخته که مشاهده کنید دقیقا چه برنامه هایی در حین این فرایند تحت تاثیر قرار گرفته اند، اما یک ایده خوب برای بازیابی نقاط بازیابی اخیر برای به حداقل رساندن مشکلات برنامه ها است. همچنین یک ایده خوب برای ایجاد دستی نقاط بازیابی قبل از انجام نصب برنامه ها و یا تغییر در تنظیمات است به طوری که می توانید در صورت نیاز به آخرین نقطه بازیابی بازگردید.

آیا می توان از System Restore برای حذف ویروس ها و نرم افزارهای مخرب استفاده کرد؟

System Restore یک راه حل خوب برای حذف ویروس ها و سایر نرم افزارهای مخرب نیست. زیرا نرم افزارهای مخرب در مکان های مختلفی از سیستم قرار می گیرند، نمی توان از این روش برای ریشه کن کردن تمام قسمت های نرم افزارهای مخرب استفاده کرد. بلکه از یک اسکنر ویروس با کیفیت و آپدیت شده برای این کار استفاده کنید.

چگونه System Restore را فعال کنیم؟

برای بسیاری از افراد، این ویژگی به طور پیش فرض تنها برای درایو اصلی سیستم یعنی C فعال است. در بقیه موارد برای هیچ کدام از درایوها فعال نیست. البته دلیل قانع کننده ای برای این کار وجود ندارد و به نظر نمی رسد ارتباطی با نصب نسخه جدید و یا بروزرسانی، مقدار فضای دیسک در دسترس، نوع درایوهاو... داشته باشد.

اگر می خواهید از این ویژگی استفاده کنید، باید حتما آن را برای درایو سیستم خود فعال کنید. برای اطمینان از اینکه این ویژگی روشن است و برای فعال کرن آن برای درایوهای خاص بر روی Start کلیک کرده و restore را تایپ کرده و سپس بر روی Create a restore point کلیک کنید. البته با این کار تنها کادری باز می شود که در آن می توانید تمام نقاط System Restore را دریافت کنید.

در تب System Protection در بخش Protection Settings درایوهای موجود بر روی کامپیوتر را خواهید دید. برای فعال کردن این ویژگی، درایو مورد نظر را انتخاب کرده و بر روی دکمه Configure

کلیک کنید.

در کادر System Protection باز شده، بر روی گزینه Turn on system protection کلیک کنید و از قسمت Max Usage نوار لغزنده را بر روی مقدار فضایی که می خواهید برای System Restore در نظر بگیرید، قرار دهید و سپس بر روی OK کلیک کنید.

می توانید دوباره بر روی OK برای خروج از پنجره کلیک کنید. فقط مراقب باشید زمانی که ویندوز نقاط بازیابی را ایجاد می کند، System Restore یک نقطه بازیابی در همه درایوها ایجاد می کند.

چگونه یک نقطه بازیابی ایجاد کنیم؟

همانطور که قبلا ذکر شد، System Restore به طور خودکار هفتگی نقاط بازیابی را ایجاد کرده و هر زمان که یک رویداد عمده مانند نصب و راه اندازی نرم افزار و یا مشکلات نصب درایور اتفاق بیفتد. علاوه بر این هر زمانی که بخواهید می توانید یک نقطه بازیابی ایجاد کنید. برای این کار بر روی Start کلیک کرده و restore را تایپ کرده و سپس بر روی Create a restore point کلیک کرده و در تب System Protection بر روی دکمه Create کلیک کنید.

تایپ توضیحاتی در مورد نقاط بازیابی به شما کمک خواهد کرد که چرا آن را ایجاد کرده اید و سپس بر روی Create کلیک کنید.

ایجاد این نقاط 30 ثانیه طول می کشد، در پایان بر روی Close کلیک کنید.

چگونه سیستم را به نقطه بازیابی قبلی بازگردانیم؟

بعد از اینکه System Restore را فعال کرده و نقاط بازیابی را ایجاد کردید؛ می توانید در مواقع ضروری که مشکلی برای سیستم به وجود می آید از آن برای بازیابی سیستم به نقطه اولیه استفاده کنید.

می توانید این فرایند را از تب System Protection شروع کنید. بر روی Start کلیک کرده و restore را تایپ کنید و سپس بر روی Create a restore point کلیک کنید. در تب System Protection بر روی دکمه System Restore کلیک کنید.

در صفحه باز شده شرح مختصری از روند انجام فرایند را می بینید. برای ادامه بر روی Next کلیک کنید.

در صفحه بعد نقاط بازیابی در دسترس به شما نشان داده می شود. به طور پیش فرض، تنها چیزی که نشان داده می شود به صورت نقاط بازیابی اتوماتیک هفتگی باشد، و نقاط بازیابی دستی است که ایجاد کرده اید. گزینه Show more restore points را برای دیدن نقاط بازیابی خودکار ایجاد شده قبل از نصب برنامه یا درایور انتخاب کنید.

نقطه بازیابی موردنظر خود را انتخاب کنید، و سپس بر روی Scan for affected programs  کلیک کنید تا System Restore هر برنامه ای که باید در طول فرایند حذف شود شناسایی کند.

System Restore با دو لیست به شما نشان داده می شود. لیست بالایی برنامه ها و درایوهایی را به شما نشان می دهد که در حین روند باید حذف شوند. لیست پایین برنامه ها و درایوهای را نشان می دهد که باید در طول فرایند بازیابی شوند.

زمانی که آماده بازیابی هستید، بر روی نقطه بازیابی موردنظر و سپس  OK کلیک کنید. به یاد داشته باشید که مرحله اسکن را پشت سر گذاشته و تنها بر روی Next کلیک کنید. اما بهتر است در ابتدا ببینید که کدام برنامه ها تحت تاثیر قرار خواهند گرفت.

در مرحله بعد، از شما برای تایید روند پرسیده می شود. مطمئن شوید که نقطه بازیابی درست را انتخاب کنید و سپس بر روی Finish کلیک کنید.

System Restore به شما اطلاع می دهد که روند شروع شده و نمی تواند متوقف شود. برای شروع بر روی Yes کلیک کنید.

ویندوز کامپیوتر را راه اندازی کرده و فرایند بازیابی را شروع خواهد کرد. کمی طول می کشد تا System Restore تمام این کار را حداقل در 15 دقیقه انجام دهد. بعد از انجام این کار، باید بررسی کنید که مشکل حل شده یا نه.